کشیش
والنتاین احتمالاً زمانی حدود سال ۲۷۰ میلادی به قتل رسیدهاست. در حالی
که برخی بر این رأیند که روز والنتین، سالگرد مرگ یا به خاکسپاری والنتین
است، گروه دیگر معتقدند کلیسای کاتولیک به منظور مسیحی سازی یک سنت باستانی
و مشرکانه لوپرکالیا که در روم مرسوم بوده، این تاریخ را برگزیدهاست. تا
اواخر قرن پنجم میلادی در امپراتوری روم جشن لوپرکالیا بمناسبت باروری
برگزار میشد. در سال ۴۹۸ میلادی، پاپ ژلازیوس یکم برگزاری جشن لوپرکالیا
را ممنوع کرد. وی روز ۱۴ فوریه را به عنوان روز والنتین اعلام کرد، تا با
اعمال مشرکانه مقابله کند.[۱]
در سدههای میانه اروپا، بخصوص در
انگلستان و فرانسه، والنتین یکی از محبوب ترین قدیسان بودهاست. بخصوص
همزمانی شروع جفت گیری پرندگان با روز والنتین، این باور را که روز والنتین
بواقع روز عشاق است، تشدید کرد. [۱]
قدیمی ترین یادبود والنتین که
امروز در دست میباشد، مربوط به چارلز، دوک اورلئان است. وی که در پی شکست
در نبرد اجینکورت در برج لندن زندانی بود نامهای را در سال ۱۴۱۵ برای
معشوقهاش نوشت که اکنون در مجموعه دستنویسهای کتابخانه بریتانیایی
نگهداری میشود.
تاریخچه کامل و دقیق والنتین در دست نیست و آنچه از پیشینه این روز میدانیم با افسانه درآمیختهاست.
امروزه
کلیسای کاتولیک به این نتیجه رسیدهاست که حداقل سه قدیس به نام والنتین
یا والنتیوس وجود داشتهاند که همگی به قتل رسیدهاند [۱]، به همین دلیل
چندین افسانه سعی در بازگوئی تاریخچه این آئین دارند.
طبق
یک افسانه مشهور در سده سوم میلادی، در روم باستان در دوران فرمانروایی
کلاودیوس دوم کشیشی به نام والنتین می زیسته است. کلودیوس عقیده داشت مردان
مجرد نسبت به آنانی که همسر و فرزند دارند سربازان جنگجوتر و بهتری هستند.
از این رو ازدواج را برای مردان جوان امپراتوری روم قدغن میکند. والنتین
معتقد بود که این حکم ناعادلانه است؛ لذا مخفیانه عقد سربازان رومی را با
دختران محبوبشان جاری میکرد. هنگامی که کلاودیوس این امر را دریافت،
والنتین را به مرگ محکوم کرد. [۱]
بارنی و دوستان در روز والنتین در سال ۲۰۰۷ در کاخ سفید.
افسانه دیگر می گوید شاید کشیش والنتین به علت نجات دادن و فراری دادن مسیحیان از آزار و شکنجه رومیان کشته شده باشد.[۱]
مطابق
یک افسانه، کشیش وانتین خود عاشق دختر زندانبانش شده و نخستین کارت
والنتین را خود او قبل از مرگش برای آن دختر فرستاد و در آن نوشت «از طرف
والنتین تو».
برخی بر آنند که والنتین فراتر از سنتی غربی است که پیش از این در بسیاری کشورهای جهان موجود بودهاست. در کشور چین، روزی مشابه والنتین موجود است که تحت عنوان «شب هفتها» نامیده میشود. برابر با افسانهای چینی، پسر گاوچران و دختر بافنده، در هفتمین روز هفتمین ماه از تقویم قمری در آسمان با یکدیگر ملاقات کردند. آخرین «شب ِ هفتها» در ۳۰ اوت ۲۰۰۶ بود. روایتی دیگر از این روز با اندکی تفاوت نسبت به چین، در ژاپن نیز موجود است که از آن به عنوان «تاناباتا» یاد میگردد و برابر با هفتم ژوئیه تقویم خورشیدیست. در کشور مصر، روز عشق دیگری موجود است که برابر با ۴ نوامبر هر سال است. در کره جنوبی، در ۱۱ دسامبر هرسال، روزی تحت عنوان «روز پِپِرو» موجود است که در آن زوجهای جوان هدایایی به یکدیگر تقدیم میکنند.
در ایران باستان دو جشن از جهاتی با والنتین مشابهت داشته است. یکی جشن مهرگان که در شانزدهم مهر ماه برگزار می شده و در آن مردم به یکدیگر هدیه می دادهاند[۵] و دیگر جشن اسفندگان یا سپندارمذگان بوده که پنجم اسفند برگزار می شده و مردان به همسران خود هدیه داده و از آنها تجلیل می کرده و بر تخت می نشانده اند. [۶]
برخی از علمای مسلمان بخصوص از اهل سنت از آن رو که این یک رسم رومی و مسیحی است بزرگداشت آن را بدعت شمرده و حرام دانستهاند.[۷][۸]
گروهی نیز روز والنتین را به علت ترویج مصرف گرایی تقبیح میکنند.[۹] این افراد جنبشی را به نام ضد والنتین گرایی ایجاد کرده و افراد را تشویق به اهدای هدایای ارزان یا رایگان میکنند. از دید برخی در ایران نیز ولنتاین مظهر تجمل گرایی و مصرف گرایی شدهاست. به نظر آنها جوانان بیش از آنکه به ابراز محبت بپردازند به ارزش مادی هدایا توجه دارند؛ لذا هدیه بسیار گرانقیمت را مظهر علاقه میپندارند. [۱۰]
در ایران از سال ۱۳۸۹ تولید انواع پوستر، بروشور، جعبه و کارتهای تبلیغاتی با نمادهای قلب، نیم قلب، گل رز قرمز و هر گونه فعالیتی مبنی بر اطلاعرسانی در این روز ممنوع است و از سوی مراجع قانونی با واحدهای متخلف برخورد قانونی میشود.[۱۱] گروهی دیگر به جای آن جشن سپندارمذگان را که برگرفته از سنتهای باستانی ایرانی است و در ۲۹ بهمن برگزار میشود، را به جای والنتین پیشنهاد میکنند. لذا پیشنهاد جایگزینی روز والنتین با این جشن را میدهند.[۱۲] اسفندیار اختیاری، نماینده زرتشتیان دوره هشتم مجلس شورای اسلامی جشن مهرگان را روز عشق حقیقی و واقعی در فرهنگ ایرانی میداند و به نظر وی مردم باید به جای ولنتین این روز را زنده کنند. با این وجود این روز در میان معدودی از جوانان ایرانی محبوب است و آن را گرامی میدارند. [۱۰]
در عربستان سعودی فروش محصولات مربوط به روز والنتین مانند گل رز در سال ۲۰۰۲ و ۲۰۰۸ ممنوع شد و پلیس مذهبی این کشور از مغازه داران خواست تا چنین چیزهایی را به فروش نرسانند.[۱۳]
در مالزی برخی مقامات حکومتی و مذهبی بهدلیل آنچه که «نامتناسب بودن» این جشن با فرهنگ مسلمانان آن کشور میدانند، با بهراهاندازی کمپین ضد ولنتاین، تلاش کردهاند مردم را از برگزاری مراسم روز ولنتاین نهی کنند.[۱۴] در چند ایالت مالزی، مقامات در صدد وضع قوانینی هستند که مانع از برقراری رابطهٔ جنسی ـ پیش از ازدواج ـ میان دخترها و پسرهای مجرد در هتلها شوند. اما همهٔ مردم آن کشور با مواضع ضد ولنتاین حاکمان آن کشور موافق نیستند و برخی برگزاری این جشن را بیضرر میدانند.